Blog

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã chứng kiến sự phát triển rộng rãi của loại nhựa sinh học và sự xuất hiện của chúng trên thị trường. Nhựa phân hủy sinh học là gì? Được làm từ đâu? Ưu điểm và nhược điểm là gì? Được ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày thế nào?. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những điều này và cung cấp thông tin quan trọng liên quan đến sản phẩm làm từ loại nhựa này.

1. Nhựa sinh học phân hủy là gì?

Nhựa sinh học phân hủy là loại nhựa được sản xuất từ các nguồn sinh học, chẳng hạn như tinh bột, cellulose, hoặc dầu thực vật. Những loại nhựa này có thể phân hủy hoàn toàn thành các chất dinh dưỡng cho cây trồng và vi sinh vật trong điều kiện thích hợp.

Nhựa sinh học phân hủy thường được sử dụng để sản xuất các sản phẩm dùng một lần, chẳng hạn như túi đựng rác, túi đựng thực phẩm, hoặc cốc nhựa. Sử dụng nhựa sinh học phân hủy có thể giúp giảm thiểu lượng rác thải nhựa và bảo vệ môi trường.

Một số loại nhựa sinh học phân hủy phổ biến hiện nay bao gồm:

• PLA (Polylactic acid) được sản xuất từ tinh bột ngô, khoai tây, mía,... PLA là loại nhựa sinh học phổ biến nhất, được sử dụng để sản xuất bao bì thực phẩm, đồ dùng gia dụng, vật liệu y tế,...
• PHA (Polyhydroxyalkanoate) được sản xuất từ các loại vi khuẩn. PHA là loại nhựa sinh học có khả năng phân hủy hoàn toàn trong môi trường tự nhiên. PHA được sử dụng để sản xuất bao bì thực phẩm, đồ dùng y tế,...
• PBAT (Polybutylene adipate terephthalate) được sản xuất từ dầu thực vật. PBAT là loại nhựa sinh học có khả năng phân hủy sinh học trong môi trường đất. PBAT được sử dụng để sản xuất bao bì thực phẩm, đồ dùng gia dụng,...
• PCL (Polycaprolactone) được sản xuất từ dầu thực vật. PCL là loại nhựa sinh học có khả năng phân hủy sinh học trong môi trường đất. PCL được sử dụng để sản xuất bao bì thực phẩm, đồ dùng gia dụng,...
• PBS (Polybutylene succinate) được sản xuất từ dầu thực vật. PBS là loại nhựa sinh học có khả năng phân hủy sinh học trong môi trường đất. PBS được sử dụng để sản xuất bao bì thực phẩm, đồ dùng gia dụng,...
• PEF (Polyethylene furanoate) được sản xuất từ dầu thực vật. PEF là loại nhựa sinh học có khả năng phân hủy sinh học trong môi trường đất. PEF được sử dụng để sản xuất chai nhựa, ống dẫn,...

Nhựa sinh học phân hủy là gì?

2. Nhựa sinh học phân hủy được làm từ gì?

Nhựa sinh học phân hủy (NPHSH) là một loại nhựa có khả năng phân hủy bởi các vi sinh vật, thường là vi khuẩn, trong một khoảng thời gian nhất định. Khi phân hủy, nó tạo thành nước, carbon dioxide và sinh khối, không để lại bất kỳ hợp chất gây hại cho môi trường. Quá trình này có thể chia thành 4 giai đoạn: suy thoái sinh học, phân rã polyme, phân hủy sinh học và khoáng hóa.

Có một loại nhựa được gọi là nhựa sinh học (NSH) nếu nó được sản xuất từ các polyme có nguồn gốc sinh học, nhưng không phải tất cả NSH đều có khả năng phân hủy sinh học. Ví dụ, nhựa bio-PE, bio-PP, bio-PET có nguồn gốc sinh học nhưng không phân hủy sinh học.

NSH và NPHSH được chia thành các nhóm sau:

• Nhựa có nguồn gốc sinh học không phân hủy: Sản xuất từ nguyên liệu tái tạo như tinh bột ngô, khoai, sắn. Gồm các loại nhựa như PE (polyethylen), PET (polyetylen terephthalate), PA (polyamide) và gần đây là PP (polypropylen), PEF (polyethylene furanoate).
• NSH phân hủy hoàn toàn: Sản xuất từ nguyên liệu sinh học hoặc bằng con đường sinh học, bao gồm PLA (polylactic acid), PHA (polyhydroxyalkanoates), TPS (thermoplastic starch), hỗn hợp tinh bột và các loại khác.
• NPHSH có nguồn gốc dầu mỏ: Gồm PBAT (Polybutylene adipate terephthalate), PCL (polycaprolactone), PBS (polybutylene succinate).

NPHSH, bao gồm PLA, PHA, hỗn hợp tinh bột và các loại khác, chiếm hơn 55% tổng lượng NSH trên thế giới. Dự kiến sản lượng NPHSH sẽ tăng lên 1,33 triệu tấn vào năm 2024, với tốc độ tăng trưởng của PHA dự báo nhanh nhất, ước tính tăng gấp 3 lần trong 5 năm tới. NPHSH đang được quan tâm và phát triển trên toàn thế giới do các ưu điểm như thân thiện với môi trường, sử dụng nguồn nguyên liệu tái tạo, an toàn cho người sử dụng và khả năng tái chế.

Nhựa sinh học phân hủy được làm từ gì?

3. Ưu điểm và nhược điểm của nhựa sinh học phân hủy là gì?

Nhựa sinh học phân hủy có nhiều ưu điểm vượt trội so với nhựa truyền thống, cụ thể như sau:

• Thân thiện với môi trường: Nhựa sinh học phân hủy có thể phân hủy tự nhiên trong môi trường đất, nước, hoặc trong điều kiện ủ phân. Điều này giúp giảm thiểu lượng rác thải nhựa ra môi trường, góp phần bảo vệ môi trường và hệ sinh thái.
• An toàn cho sức khỏe: Nhựa sinh học phân hủy được làm từ nguyên liệu tái tạo, không chứa các chất độc hại như BPA, phthalates,... nên an toàn cho sức khỏe con người.
• Tiêu thụ ít năng lượng hơn: Quá trình sản xuất nhựa sinh học phân hủy tiêu thụ ít năng lượng hơn so với sản xuất nhựa truyền thống. Điều này giúp giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ môi trường.
• Có tính ứng dụng cao: Nhựa sinh học phân hủy có thể được sử dụng để sản xuất nhiều loại sản phẩm khác nhau, từ bao bì thực phẩm, đồ dùng gia đình, đến các sản phẩm y tế, nông nghiệp,...

Tuy nhiên, nhựa sinh học phân hủy cũng có một số nhược điểm như:

• Chi phí sản xuất cao hơn nhựa truyền thống: Nguyên liệu để sản xuất nhựa sinh học phân hủy thường có giá cao hơn nhựa truyền thống, do đó chi phí sản xuất nhựa sinh học phân hủy cũng cao hơn. Điều này khiến giá thành sản phẩm làm từ nhựa sinh học phân hủy cao hơn so với sản phẩm làm từ nhựa truyền thống.
• Khả năng phân hủy phụ thuộc vào điều kiện môi trường: Nhựa sinh học phân hủy chỉ phân hủy hoàn toàn trong môi trường có điều kiện thích hợp như ủ phân, vi sinh vật phân hủy sinh học... Nếu được thải ra môi trường tự nhiên, nhựa sinh học phân hủy có thể mất nhiều thời gian để phân hủy hoàn toàn, hoặc thậm chí không phân hủy.
• Khả năng chịu nhiệt, lực kém hơn nhựa truyền thống: Nhựa sinh học phân hủy có khả năng chịu nhiệt, lực kém hơn nhựa truyền thống, nên chỉ thích hợp sử dụng cho một số ứng dụng nhất định. Ví dụ, nhựa sinh học phân hủy không thích hợp sử dụng cho các sản phẩm cần chịu nhiệt cao như cốc, ly, tô, chén...

Để khắc phục những nhược điểm này, các nhà nghiên cứu đang tiếp tục nghiên cứu và phát triển các loại nhựa sinh học phân hủy có khả năng phân hủy nhanh hơn, chịu nhiệt, lực tốt hơn và có chi phí sản xuất thấp hơn.

Ưu điểm và nhược điểm của nhựa sinh học phân hủy là gì?

4. Những ứng dụng của nhựa sinh học phân hủy

Nhựa phân hủy sinh học được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

• Bao bì: Đây là lĩnh vực ứng dụng phổ biến nhất của nhựa phân hủy sinh học. Nhựa phân hủy sinh học được sử dụng để sản xuất các sản phẩm bao bì như túi đựng thực phẩm, túi xách, túi siêu thị, hộp đựng thức ăn,... Các sản phẩm này có thể được phân hủy trong môi trường tự nhiên trong thời gian ngắn, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
• Dụng cụ y tế: Nhựa phân hủy sinh học được sử dụng để sản xuất các dụng cụ y tế như kim tiêm, ống thông, băng gạc,... Các sản phẩm này có thể được phân hủy trong môi trường đất hoặc nước, giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm chéo.
• Nông nghiệp: Nhựa phân hủy sinh học được sử dụng để sản xuất các sản phẩm nông nghiệp như màng phủ, phân bón,... Màng phủ sinh học có thể giúp hạn chế sự phát triển của cỏ dại, tăng năng suất cây trồng. Phân bón sinh học có thể giúp cải thiện chất lượng đất và tăng trưởng cây trồng.
• Xây dựng: Nhựa phân hủy sinh học được sử dụng để sản xuất các sản phẩm xây dựng như tấm nhựa, gạch,... Các sản phẩm này có thể được phân hủy trong môi trường đất, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
• Mỹ phẩm: Nhựa phân hủy sinh học được sử dụng để sản xuất các sản phẩm mỹ phẩm như son môi, kem dưỡng da,... Các sản phẩm này có thể được phân hủy trong môi trường đất hoặc nước, giúp giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.

Những ứng dụng của nhựa sinh học phân hủy

5. Những vấn đề liên quan đến nhựa sinh học phân hủy là gì?

Nhựa sinh học phân hủy khác với nhựa thông thường như thế nào?

Nhựa thông thường được làm từ dầu mỏ, một nguồn tài nguyên không tái tạo và có thể gây ô nhiễm môi trường. Nhựa sinh học phân hủy được làm từ các nguồn sinh học, có thể tái tạo và phân hủy sinh học.

Nhựa sinh học phân hủy có thể phân hủy trong bao lâu?

Thời gian phân hủy của nhựa sinh học phân hủy phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như loại nhựa, môi trường phân hủy, và các điều kiện mà nhựa tiếp xúc. Thông thường, nhựa sinh học phân hủy có thể phân hủy trong vòng vài tháng đến vài năm.

Nhựa sinh học phân hủy có phải là giải pháp cho vấn đề ô nhiễm nhựa không?

Nhựa sinh học phân hủy có thể là một phần của giải pháp cho vấn đề ô nhiễm nhựa, nhưng nó không phải là giải pháp duy nhất. Điều quan trọng là phải giảm sản lượng nhựa, tăng cường tái chế và tái sử dụng nhựa, và quản lý rác thải nhựa một cách hiệu quả.

Nhựa sinh học phân hủy có an toàn cho sức khỏe con người không?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhựa sinh học phân hủy an toàn cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải chọn các sản phẩm nhựa sinh học phân hủy từ các nhà cung cấp uy tín.

Nhựa sinh học phân hủy có thể được ủ phân không?

Nhựa sinh học phân hủy có thể được ủ phân trong các cơ sở ủ phân công nghiệp. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại nhựa sinh học phân hủy đều có thể được ủ phân tại nhà.

Nhựa sinh học phân hủy có thể được tái chế không?

Một số loại nhựa sinh học phân hủy có thể được tái chế. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải chọn các sản phẩm nhựa sinh học phân hủy có thể tái chế.