Blog

Nylon – loại vật liệu từng được xem là cuộc cách mạng trong ngành dệt may vào những năm 1930 – giờ đây đã trở thành một cái tên quen thuộc trong vô số lĩnh vực, từ ô tô, điện tử đến tiêu dùng hàng ngày. Nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu hết ưu và nhược điểm của nylon?

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn khám phá đầy đủ những điểm mạnh – điểm yếu của nylon, đồng thời giải đáp 10 câu hỏi phổ biến về loại nhựa kỹ thuật này từ góc nhìn kỹ thuật lẫn ứng dụng thực tế.

Đọc thêm:

- 25+ sự thật về việc tái chế túi nilon có thể khiến bạn kinh ngạc

- Túi ni lông là gì? Ảnh hưởng của nó đến môi trường và giải pháp

- Túi nilong và túi vải không dệt: đâu là giải pháp “Xanh” 

1. Nylon là gì? Nylon được làm như thế nào?

Nylon là gì? Nylon được làm như thế nào?

Nylon là tên gọi chung cho một nhóm polymer tổng hợp thuộc họ polyamide – lần đầu tiên được phát minh vào năm 1935 bởi tập đoàn DuPont (Mỹ). Đây là một trong những loại nhựa kỹ thuật đầu tiên được sản xuất hàng loạt và đến nay vẫn giữ vai trò quan trọng trong sản xuất hiện đại.

Một số đặc điểm nổi bật của nylon:

• Độ bền kéo cao
• Khả năng chống mài mòn và hóa chất tốt
• Trọng lượng nhẹ, dễ gia công ép phun
• Có thể được pha trộn hoặc gia cường để cải thiện tính năng

Hai loại phổ biến nhất là Nylon 6 và Nylon 6,6 – mỗi loại đều có đặc tính cơ học riêng và được ứng dụng tùy vào yêu cầu kỹ thuật cụ thể.

Đọc thêm: Nylon là gì? Các đặc tính và ứng dụng phổ biến

2.1. Ưu điểm

Ưu điểm và nhược điểm của Nylon

Nylon có một số ưu điểm khiến nó trở thành lựa chọn phổ biến trong nhiều ứng dụng khác nhau:

• Độ bền: nylon có độ bền kéo tuyệt vời, lý tưởng để sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi độ bền, chẳng hạn như dây thừng, bánh răng và các bộ phận máy móc. 
• Tính linh hoạt: Nylon có thể được sản xuất ở nhiều dạng khác nhau, bao gồm sợi, màng và khuôn. Nó cũng có thể dễ dàng tạo màu, là lựa chọn tốt để sử dụng trong các sản phẩm đòi hỏi sự nhất quán về màu sắc, chẳng hạn như quần áo và hàng dệt may.
• Chống mài mòn: nylon có khả năng chống mài mòn cao, ứng dụng cho các sản phẩm sẽ được sử dụng thường xuyên và trong thời gian dài. Đặc tính này cũng lý tưởng để sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi độ bền cao, chẳng hạn như bánh răng, dây thừng và ba lô.
• Khả năng chống ẩm: Nylon có khả năng chống ẩm cao, thích hợp để sản xuất các sản phẩm tiếp xúc với nước hoặc các chất lỏng khác, chẳng hạn như thiết bị và quần áo ngoài trời. Đặc tính này cũng có thể ứng dụng cho sản phẩm cần quan tâm đến vấn đề vệ sinh, chẳng hạn như thiết bị y tế và bao bì.
• Kháng hóa chất: Nylon có khả năng kháng nhiều loại hóa chất, bao gồm axit và bazơ, khiến nó trở thành lựa chọn tốt để sử dụng trong các ứng dụng quan trọng trong việc kháng hóa chất, chẳng hạn như thiết bị phòng thí nghiệm và các sản phẩm công nghiệp.
• Trọng lượng nhẹ: nylon là một vật liệu nhẹ nên lý tưởng để sử dụng trong các sản phẩm cần quan tâm đến trọng lượng, chẳng hạn như bánh răng, dây thừng và ba lô. Bên cạnh đó nó cũng được sử dụng trong các ứng dụng quan trọng trong việc giảm trọng lượng, chẳng hạn như máy bay và phụ tùng ô tô.
• Dễ gia công: Nylon dễ gia công và có thể được đúc thành các hình dạng và thiết kế phức tạp, khiến nó trở nên lý tưởng để sử dụng trong nhiều ứng dụng. Đặc tính này cũng phù hợp trong các ứng dụng mà hiệu quả chi phí là quan trọng, vì nó làm giảm nhu cầu gia công thứ cấp hoặc quy trình lắp ráp. 

2.2. Nhược điểm

Tuy nhiên, nylon có một số nhược điểm có thể hạn chế việc sử dụng nó trong một số ứng dụng nhất định hoặc khiến nó ít được ưa chuộng hơn các vật liệu khác:

• Chi phí cao: nylon có thể đắt hơn các vật liệu tổng hợp khác.
• Dễ bị thủy phân: nylon dễ bị thủy phân, một phản ứng hóa học khiến vật liệu bị phân hủy khi có hơi ẩm. Điều này có thể làm giảm sức mạnh và độ bền của nylon theo thời gian, không phù hợp cho các ứng dụng lâu dài hoặc ứng dụng trong môi trường ẩm ướt.
• Độ nhạy tia UV cao: nylon nhạy cảm với tia cực tím và có thể xuống cấp theo thời gian khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
• Khả năng chịu nhiệt độ hạn chế: nylon có khả năng chịu nhiệt độ hạn chế và có thể biến dạng hoặc mất độ bền ở nhiệt độ cao, không phù hợp với các ứng dụng nhiệt độ cao như cách điện.
• Dễ cháy: nylon là vật liệu dễ cháy và có thể bắt lửa dễ dàng, các ứng dụng cần quan tâm đến an toàn cháy nổ cần cân nhắc khi sử dụng vật liệu này.
  Tác động tiêu cực tới môi trường: Sản xuất nylon sử dụng nhiều năng lượng và có thể có tác động tiêu cực đến môi trường, cũng như góp phần tích tụ chất thải nhựa trong môi trường tự nhiên.

Trong khi nylon có một số ưu điểm, nó cũng có một số hạn chế cần được xem xét. Chi phí, tính dễ bị thủy phân, nhạy cảm với tia UV, khả năng chịu nhiệt độ hạn chế, tính dễ cháy và tác động môi trường của quá trình sản xuất nylon là tất cả các yếu tố cần được xem xét trước khi chọn nó cho một mục đích sử dụng cụ thể.

3. 10 sự thật về Nylon bạn cần biết

3.1. Nylon có thấm nước không?

Nylon có thấm nước không?

Nylon có khả năng kháng nước, nhưng không hoàn toàn chống thấm. Nó có thể chống ẩm tốt, nhưng nếu ngâm lâu trong nước, nylon sẽ hút ẩm và ảnh hưởng đến độ bền. Vì vậy, để tăng tính chống thấm, nylon thường được phủ thêm lớp chống nước hoặc kết hợp với màng chống thấm.

3.2. Nylon có thoáng khí không?

Không. Nylon không phải là vật liệu thoáng khí tự nhiên. Tuy nhiên, trong ngành dệt may, người ta có thể cải thiện độ thoáng bằng cách thiết kế lưới, đục lỗ, hoặc pha trộn với sợi khác. Ví dụ: quần áo thể thao thường dùng nylon dạng lưới để cải thiện khả năng thoát khí.

3.3. Nylon là vật liệu tổng hợp hay tự nhiên?

Nylon là vật liệu tổng hợp. Nó được sản xuất từ hóa dầu và không tồn tại trong tự nhiên. Đây là một loại polymer nhân tạo, khác biệt hoàn toàn so với sợi bông, len hoặc lụa có nguồn gốc sinh học.

3.4. Nylon có phân hủy sinh học không?

Không. Nylon không phân hủy sinh học và có thể tồn tại trong môi trường hàng trăm năm nếu không được xử lý đúng cách. Tuy có thể phân hủy bằng quy trình hóa học, nhưng nylon không tự tan rã như các loại nhựa sinh học.

3.5. Nylon có độc hại không?

Bản thân nylon không được coi là chất độc hại, nhưng quá trình sản xuất và xử lý nylon có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường:

• Quá trình sản xuất sử dụng hóa dầu và có thể phát thải khí độc ra môi trường.
• Nếu không xử lý đúng cách, nylon thải bỏ có thể tạo ra vi nhựa, gây ô nhiễm sinh thái.
• Khi tiếp xúc trực tiếp, nylon có thể gây kích ứng nhẹ cho da nhạy cảm, đặc biệt khi dùng trong quần áo hoặc giày dép.

Tuy nhiên, nhìn chung, nguy cơ tiếp xúc từ người dùng cuối là khá thấp so với các tác động môi trường trong quá trình sản xuất và thải bỏ.

Nylon có độc hại không?

3.6. Nylon có dễ cháy không?

Có. Nylon có thể dễ dàng bắt lửa nếu không được xử lý bằng chất chống cháy:

• Nhiệt độ bắt cháy của nylon khá thấp
• Một khi cháy, ngọn lửa lan nhanh
• Cần được bảo quản tránh xa nguồn nhiệt hoặc tia lửa

Trong một số ứng dụng như vải may mặc, đồ bảo hộ hay vật liệu nội thất, nylon thường được thêm phụ gia chống cháy để đảm bảo an toàn.

3.7. Nylon có tái chế được không?

Có, nhưng không dễ. Nylon có thể tái chế, nhưng:

• Quá trình tái chế phức tạp và đắt đỏ hơn so với các loại nhựa thông thường như PET hoặc PP
• Không phải tất cả loại nylon đều có thể tái chế như nhau – ví dụ, nylon 6 dễ tái chế hơn nylon 6,6
• Nylon pha với sợi tự nhiên (như cotton) khó tái chế

Một số công ty hiện nay đang triển khai công nghệ tái chế nylon hóa học (chemical recycling), ví dụ: tái chế lưới đánh cá thành sợi nylon mới.

3.8. Nylon có kháng tia cực tím (UV) không?

Không tự nhiên. Nylon thông thường dễ bị phân hủy khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời:

• Bị giòn, nứt và đổi màu
• Giảm độ bền cơ học theo thời gian

Giải pháp: thêm chất ổn định UV vào công thức hoặc kết hợp với lớp phủ chống UV nếu dùng cho mục đích ngoài trời như mái che, tấm phủ, vải dù...

3.9. Nylon có ép phun được không?

Có. Nylon là vật liệu rất phù hợp cho ép phun nhựa:

• Dễ nóng chảy và chảy đều dưới áp suất cao
• Độ bền cơ học tốt, phù hợp cho các chi tiết cần độ chính xác cao

Một số sản phẩm ép phun từ nylon điển hình:

• Bánh răng
• Ống dẫn nước, ống chịu áp lực
• Bộ phận ô tô, vỏ thiết bị điện

3.10. Nylon có dẫn điện không?

Không. Nylon là chất cách điện:

• Không dẫn điện trong điều kiện bình thường
• Được sử dụng rộng rãi trong cách điện dây cáp, thiết bị điện dân dụng

Tuy nhiên, nylon có thể được cải tiến bằng cách bổ sung chất độn dẫn điện (như carbon black, sợi carbon) để ứng dụng trong:

• Chống tĩnh điện
• Tấm chắn EMI (nhiễu điện từ)
• Sản phẩm điện tử chuyên dụng

4. Kết luận: Có nên sử dụng nylon?

Nylon là vật liệu đa năng, có nhiều ưu điểm nổi bật trong sản xuất và đời sống. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những nhược điểm cần được kiểm soát đúng cách như khả năng hấp thụ ẩm, dễ cháy, hoặc không phân hủy sinh học.

Việc lựa chọn nylon nên dựa trên:

• Yêu cầu kỹ thuật
• Môi trường sử dụng (ngoài trời hay trong nhà)
• Mục tiêu bền vững

5. EuroPlas – Đối tác tin cậy của bạn trong lĩnh vực nylon và nhựa kỹ thuật

Nếu bạn đang tìm kiếm các loại nhựa hiệu suất cao – bao gồm hợp chất nylon cao cấp và các loại phụ gia chức năng – EuroPlas chính là cái tên bạn có thể tin tưởng.

Với vị thế là nhà dẫn đầu toàn cầu trong giải pháp masterbatch và compound, EuroPlas cung cấp danh mục sản phẩm đa dạng gồm:

• Hạt nhựa filler masterbatch
• Hạt nhựa màu masterbatch
• Hợp chất nhựa kỹ thuật (bao gồm hợp chất pha trộn PA6, PA66 và hợp chất PA6-PA66 sợi thuỷ tinh)
• Giải pháp nhựa sinh học và phân hủy sinh học

Sở hữu nhà máy sản xuất hiện đại, đội ngũ R&D giàu kinh nghiệm và mạng lưới phân phối rộng khắp, EuroPlas cam kết đồng hành cùng khách hàng trong các ngành bao bì, ô tô, hàng tiêu dùng và điện tử.

Dù bạn đang phát triển một chi tiết từ nylon tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu suất sản phẩm hay giảm thiểu tác động môi trường, EuroPlas luôn mang đến giải pháp thiết kế riêng, phù hợp chính xác với nhu cầu của bạn.

6. Những câu hỏi thường gặp (FAQ)

6.1. Nylon có thân thiện với môi trường không?

Không hoàn toàn. Nylon có nguồn gốc từ dầu mỏ và không thể phân hủy sinh học. Tuy nhiên, các lựa chọn tái chế hoặc có nguồn gốc sinh học như Econyl® đang góp phần giảm dấu chân môi trường của nó.

6.2. Nylon hay Polyester tốt hơn?

Tùy thuộc vào ứng dụng. Nylon thường bền hơn và có khả năng chống mài mòn tốt hơn, trong khi polyester có khả năng chống tia UV vượt trội và ít hấp thụ nước hơn.

6.3. Nylon có thể ủ phân compost được không?

Không. Nylon không phân hủy tự nhiên trong môi trường ủ phân. Chỉ các loại nhựa được chứng nhận có thể phân hủy sinh học (như PLA) mới phù hợp để ủ compost.

6.4. Nylon có an toàn khi tiếp xúc với thực phẩm không?

Một số loại nylon (như Nylon 6) đã được FDA phê duyệt cho các ứng dụng tiếp xúc với thực phẩm, chẳng hạn như dụng cụ nấu ăn và bao bì thực phẩm. Luôn kiểm tra thông tin với nhà cung cấp của bạn.